İçeride ayrıca İngiliz bir mimar tarafından tasarlanmış batı tarzı bahçe ve içinde resim sergisi olan bir müze vardı. Resimlerde hep büyük bir dağ, bir ırmak yahut görkemli bir doğa motifi var. İnsan ise o doğanın bir parçası olarak verilmiş. Hep insanın üstünde, insandan büyük bir şey var. Çok hoştu resimler.

Bu yaklaşımı geleneksel inanışlarının temellendirdiğini düşündüm. Doğadaki varlıkların birer ruhu ya da tanrıyı temsil ettiğine inanma aslında Japonya’nın geleneksel dini Şintoizm ama birbirinden uzak olmayan coğrafyalarda bu inanışın ortak olması şaşırtıcı olmaz.

Büyük gökdelenlerin olduğu bir caddede sigara odaları dikkatimi çekti. Sokakta sigara içmek yasakmış sadece o alanda içebiliyormuşsun. Sonra hostele döndüm. Benim kaldığım yer iki 2 km boyunca uzunlamasına bir parkın yanındaymış. Sonunda da üniversite varmış. İş çıkışı, üniversite çıkışı insanlar oturuyorlar, içiyorlar ve muhabbet ediyorlar çimlerin üstünde.

Tarihi alanın içerisinde Ulusal Halk Müzesi de vardı. Müzede geleneksel enstrümanları, maske dansı için kullanılan bazı maskeleri, kaligrafi yazı araçları, döşekleri, kıyafetleri, takıları ve daha fazlası sergileniyordu.

Müzenin çıkışında geleneksel dans gösterisi de vardı. Özellikle nefesli ve vurmalı enstrümanlarla yapılan bu dans bana bazı açılardan tanıdık geldi. Dışarda eski evlerinin bir modeli de vardı.

Başka bir ilginç olay: Gangnam Style şarkısı çok meşhur olunca, sınırdan kolonlarla Kuzey Kore’ye dinletmişler! Savaş zamanı Kuzey Kore çeşitli tüneller kazmış, tur bunları da gezdiriyordu. Toplamda 4 tane tünel olduğu biliniyor ama daha fazla olduğu tahmin ediliyor. Boyut olarak üç-dört insan yan yana durabilir ve bayağı alçak. Sert kayadan oluşan toprak yapısı yüzünden dinamitle ilerliyorlarmış.

Döndükten sonra Kore barbeküsü yapayım dedim. Kore’nin ocakbaşı. Güzel bir eti vardı. Sonra çantamı toparladım otobüs durağına geçtim. Gyeongju’ya geçecektim.

Mabet, tarihsel olarak taştan oyma en eski ve en kaliteli Budist mimari örneklerinden biriymiş. Bulguksa ise sonradan restore edilip şuanki görkemli haline getirilmiş. Daha sonra merkezdeki Donggung Sarayı’na döndüm. Gyeongju aslında eski Kore krallıklarından biri olan Shilla’nın MÖ. 60’lardan 930’lara kadar başkentiymiş. Bu sebepten arkeolojik olarak çok zengin bir alan. Saray kısmı vardı ama hepsi yanmış. Yeniden restore edilen alanları vardı. Bir bölge ise tamamen kapatılmış ve çalışma alanıydı.

Frigya tümülüsleri gibi kral mezarları vardı. Bir de Uzakdoğu’nun ayakta kalan en eski gözlem evi denebilecek yeri Cheomseongdae oradaymış. Küçük bir kuleyi andıran yapıydı. Sonra da dönüş yoluna geçtim. Tabi para çekmeye de uğraşıyordum. Kart bozukmuş, Türkiye’ye gelince anladım. Sonra artık çare kalmadı ve otobüs bileti alacak param yoktu. EFT yapamıyordum hafta sonuydu. Onlarda ATM’ler büfelerde de oluyor. Yol üzerindeki birçok büfeyi denedim. Bir tanesine para değiştirmeyi önerdim, kabul etmedi.

Girdiğim bir büfede, Tibetli bir öğrenci çalışıyormuş. İstersen yardım edebilirim dedi. Ben de anlattım durumu. Euro’m var ama çeviremiyorum, yer bulamadım dedim. Benim için Won’a çevirdi. Euro çevirmesi de zor onlar için hele bozuk para. Güvenmiyor da olabilirler. Bir de insanın kendi dükkânı değilse nasıl kabul etsin dönüştürmeyi. Sağ olsun, Tibetli genç kabul etti de bindim otobüse.

Busan çok daha düzensiz bir yer. Açıkçası daha çok İstanbul’a benziyor. Seul bayağı düzenliydi. Hem gecekondu kısımları var hem gelişmiş kısımları. Çok büyük bir liman şehri ve G. Kore’nin ikinci büyük şehri. Gamcheon Kültürel Köyü diye tanıttıkları bir bölgeye gittim. Burası özellikle savaş sırası ve sonrası dönemde gecekondulaşmış bir bölgeymiş. Kültür Bakanlığı burada bir proje başlatmış. Burayı sanatçılar, öğrenciler ve yaşayanlarla beraber sanat alanına çevirerek yeniden canlandırmaya çalışmışlar. Bu durum oldukça turist de çekmiş. Bir tepesine çıkıp yukardan da şehre baktım. Cidden gezdiğim kısımlar bir şekilde hayata katılmıştı ama yine de düzensiz duruyordu.

Busan’da kaldığım yer denize çok yakındı. Gittiğim zaman kumsalda kum heykelleri sergisi vardı. Çeşitli müzisyen ve grupların heykelleri sergileniyordu. Orayı biraz gezdim.

Son gün şehitlik ve müzeye gittim. Sahili gezdim, denize girdim. Buz gibi suydu. Bozcaada’dan soğuktu. Ayaklarım uyuştu. Okyanus diye çok da açılamadım, korktum ve tektim şimdi cüzdanlar filan kıyıda. Çok da durmadım, kıyıda uzandım birazcık uyukladım. Sonra da bir şeyler atıştırdım.

Akşam da civardaki bir açık hava etkinliğine katıldım. Konser zannettim başta ama değildi. Kadın dans grubu hem şarkı söyleyip hem dans ediyordu. Yerel insanlar da çevrelere dizilmiş büfelerden yemek ve içecek alıyordu. Sonra hostele döndüm. Yattım kalktım havalimanı.